Cứ tử tế và nỗ lực hết mình, điều gì đến sẽ đến | People at Chợ Tốt 07
Anh là Minh, anh năm nay sắp 30. Anh không có nickname, mọi người xung quanh hay gọi tên anh là chính. Công việc anh đang đảm nhận tại Chợ Tốt là Business Development (BD) của team Goods. Nếu hỏi anh thích gì, thì anh thích con người, thích các mối quan hệ, thích quan sát những phản ứng xảy ra giữa con người, thích nhìn thấy con người phát triển. Những lúc không làm việc, anh cũng tận hưởng không gian một mình, đó là khi anh cảm thấy đang kết nối với chính mình nhất.
Với anh, Business Development là một người kết nối.
Vai trò của anh kết nối rất nhiều thứ: người bán chuyên nghiệp với Chợ Tốt; người bán với khách hàng, Account Manager với Product, Marketing; đôi lúc không nằm trong nội dung công việc nhưng anh cũng thích đi mua vui rồi kết nối các team khác. Không có một khái niệm rõ ràng nào có thể định nghĩa chính xác công việc của người làm BD. Business Development chỉ là một cái tên, còn tùy doanh nghiệp sẽ có sự khác biệt riêng, có bạn đi “field” gặp cửa hàng, thu hút khách hàng mới, có bạn chăm sóc khách hàng lớn, có bạn mở cửa hàng… Nhưng chung quy lại, làm cái gì mà giúp doanh nghiệp phát triển thì nó là BD.
Nếu hỏi làm BD có những khó khăn gì, thì anh thấy không khó. Nếu mình khái niệm hóa công việc trong một khuôn khổ thì mới thấy khó khăn, còn đơn giản thấy đây là việc cần thiết phải làm để doanh nghiệp phát triển thì nó không phải khó khăn, nó chỉ là những bước mình cần làm trong công việc hằng ngày thôi. Anh chấp nhận việc BD luôn cần làm nhiều thứ và đôi lúc cần nhiều thời gian mới thấy được kết quả nên anh không thấy nó khó nữa. Anh nghĩ BD không khó để làm, mà khó để trở thành BD. Vì mình phải thực sự hiểu chính mình và hiểu rõ những giá trị mình đang mang lại cho công ty.
Hành trình trở thành BD và phát triển, gắn bó với nghề đến ngày hôm nay của anh là câu chuyện đáng nhớ với nhiều bài học để đời. Nhiều khi anh thấy “quào", kiểu cái nghề này quá phù hợp và thực sự dành cho mình. Nếu làm Sales không thôi thì anh không làm nổi, anh cũng không làm Marketing không thôi được (ngày xưa anh học ngành này). Mà nó phải vừa là Sales, Marketing, Digital, làm Business plan, làm với con người, xây dựng team,... ở Chợ anh còn được trao cơ hội để làm những cái khác nữa như xây scheme cho team Account Manager (AM), hay nội dung công việc cho AM. Wow nghề chọn người “real” là đây. Ngẫm lại thì thấy mọi thứ xảy ra đều có lí do. Vì anh vô tình đi làm Đoàn Hội thời sinh viên nên có kỹ năng giao tiếp; kiến thức về thực phẩm chức năng có được thông qua công việc đầu tiên là bán trà giảm cân giúp anh vào Adayroi ở ngành hàng mỹ phẩm - cũng là bước chân đầu tiên vào lĩnh vực Ecommerce; anh là một người thích gia đình và truyền thống nên cũng hiểu về home living - đó cũng là ngành hàng tiếp theo anh làm; có thể một phần được truyền tải thông điệp bảo vệ môi trường nên anh thích Chợ Tốt. Mọi thứ cứ dần đến, anh học hỏi, trải nghiệm trọn vẹn từng thứ để biết là BD thực sự là công việc mình thích. Nhiều người sẽ không rõ mình thích gì, anh nghĩ vì rất muốn biết mình thích gì nên sẽ không biết mình thích gì. Với anh, cứ đón nhận tất thảy những gì đến với mình, cùng thái độ tử tế và nỗ lực hết mình thì câu trả lời sẽ hiện ra thôi. Tất cả những điều này gộp lại với anh là bí mật của may mắn. Như cơn mưa sẽ đến với tất cả, nhưng mảnh đất nào được cày xới sẵn thì lên luống, còn không làm gì thì nó cũng sẽ không có gì cả, mới thấy là may mắn là nhờ có sự chuẩn bị. Nếu mình tử tế chuẩn bị cho tương lai của mình thì mọi thứ rồi sẽ đến.
“Cứ tử tế và nỗ lực hết mình, điều gì đến sẽ đến.”
Nhờ trao đi tử tế, anh nhận lại nhiều thứ quý giá hơn cả những gì mình có thể nghĩ. Có chuyện vui thời sinh viên năm 3 làm Đoàn Hội, anh dành cả mùa hè để đi làm tình nguyện, xây nhà cho người dân. Vào học được thầy cô hỏi: “Tụi em làm được gì rồi?”, với anh sẽ là: “Em đi làm bạn với dân". Cũng stress nhiều vì bạn bè lựa chọn khác mình, đi thực tập ở công ty này công ty kia. Nhưng sau này anh mới ngẫm được điều tuyệt nhất mình nhận là cơ hội hiểu bản thân và những giá trị của chính mình, mình thấy mình khi đi giao tiếp với mọi người. Trong công việc cũng vậy, điều để mình thành công với công việc BD là đạt trạng thái win - win: seller win, mình win, buyer win, Chợ Tốt win. Để đạt được, tưởng khó nhưng lại dễ hiểu: cho trước nhận sau, cho người ra win trước mình win sau. Win - win sẽ không xảy ra nếu có câu hỏi: Vậy người ta đạt được cái đó rồi thì mình có được gì không?, thực ra khi giao một quyền lợi gì ra mình luôn muốn có cái để thu về. Nhưng vì muốn nhận quá nên nhiều khi sự muốn nhận còn trước cả cho đi. Làm BD, điều đầu tiên anh trao là sự tử tế, mình đến với khách hàng vì thực sự muốn cùng họ phát triển, khách hàng tin tưởng mình thì sẽ tiếp tục quay lại đầu tư, Chợ Tốt lại có thêm doanh thu, nó như một vòng tuần hoàn. Vì như vậy nên anh biết là cứ tử tế trước rồi tính tiếp. Có thể là những điều mà cuộc sống này vận hành và trả lại mình sẽ nhiều hơn rất nhiều so với những gì mình cho đi, chỉ là nó tới hơi chậm một xíu thôi.
Lúc làm việc, anh tự đặt cho mình 2 nguyên tắc. Đầu tiên là hãy deliver phiên bản tốt nhất: nếu gửi 1 nội dung nào đó cho sếp hay đồng nghiệp mà mình vẫn còn lấn cấn thì chắc chắn người đọc cũng thấy được điều đó, sẽ mất thời gian gửi qua lại, nên hãy làm nó với một phiên bản tốt nhất. Vì anh nghĩ rằng, chỉ cần một lần mình hời hợt thì bản thân sẽ dần chấp nhận và cho phép cái sự hời hợt diễn ra thêm lần nữa. Vì không chấp nhận mình là một “version” tàm tạm, nên với công việc anh cũng muốn nó chỉn chu và tốt nhất có thể. Thứ hai là điều anh mới học được từ Chợ: nếu anh trễ một cái gì đó thì anh em của anh sẽ chịu thiệt thòi. Vì là một tập thể, tụi mình hoạt động như những bánh răng, mình làm gì cũng đều ảnh hưởng đến người khác. Ví dụ như anh gửi đề xuất promotion trễ, sếp anh sẽ duyệt trễ, các bạn AM sẽ không có scheme để bán, seller không bán được hàng, Chợ Tốt không có doanh thu, một chuỗi mắc xích mà khởi đầu là từ anh. Hơn nữa, team AM rất quan trọng với anh, nên việc gì có thể anh đều cố gắng hết mình để anh em mình không bị thiệt thòi.
Có thể mọi người không biết, lý do anh lúc nào cũng tích cực, bền bỉ là vì quá khứ từng trải qua những lần chạm đáy rồi đó. Nhớ đợt Tết nọ, đi về tàu mà trong túi chỉ còn vẻn vẹn 12 nghìn, đủ mua mì ly thôi chứ không làm gì được nữa, sao mà khó khăn quá. Năm khủng hoảng nhất là khi cảm thấy lạc lõng với chính mình, mơ hồ về giá trị bản thân. Một trạng thái mà hàng loạt câu hỏi kinh điển cứ nhảy ra trong đầu anh: tôi là ai, đây là đâu, tôi đang sống để làm gì, tôi không biết mình có giá trị gì cho cuộc đời này nữa,... Anh nghĩ vì hên nên anh vượt qua được. Thời điểm lạc lõng nhất, anh vô tình tìm đến sách, cuốn Dám Nghĩ Lớn chính là cứu tinh của cuộc đời anh. Giờ đọc lại chắc sẽ có những cảm giác khác, nhưng thời khủng hoảng anh đọc thấy thấm lắm. Đối với anh chạm đáy cũng là một điều tích cực, vì mình sẽ không còn cách nào ngoài ngoài việc đi lên. Anh bắt đầu lại từng chút, làm từng thứ một, rồi dần tìm thấy giá trị bản thân, dần được mọi người xung quanh ủng hộ và trân trọng, đó là khi anh biết mình đang tìm thấy chính mình. Vượt qua những cơn khủng hoảng, mình sẽ ngộ ra rất nhiều điều, và anh tin mình còn nhiều điều khác có thể tìm ra, nên anh sẵn sàng nếu có xuống đáy thêm lần nữa.
Cuộc đời mỗi người sẽ luôn gặp nhiều điều trái ý, có lúc lên có lúc xuống. Anh nghĩ để vượt qua, điều đầu tiên nên làm là chấp nhận, chấp nhận mình đang đi xuống và dồn mọi nỗ lực để tìm cách đi lên. Bên cạnh đó, hãy luôn giữ một thái độ tích cực, những khó khăn ở hiện tại là để mình chạm đến những điều lớn lao hơn ở tương lai.
—
Đây là câu chuyện của anh Minh Phạm - Senior Business Development Specialist thuộc team Goods. Ở Chợ, anh Minh luôn xuất hiện với nguồn năng lượng tích cực tràn đầy, cùng với câu motto tiêu biểu: Sống có tình và làm việc có tâm. Qua câu chuyện anh kể, Chợ thầm hiểu được vì sao đây là điều anh tâm đắc nhất. Nghe anh tâm sự chuyện nghề Business Development, cứ ngỡ sẽ rất quyết liệt về số má, doanh thu. Nhưng không, nó rất đời và thấm đẫm nhiều bài học xương máu, chứa đựng những góp nhặt quý giá anh có cho mình trên hành trình trưởng thành.
Nguồn năng lượng tích cực này Chợ muốn lan tỏa đến nhiều người hơn nữa, hi vọng bạn cũng có cho mình sự an yên, vững chãi cùng một ý niệm: “Cứ tử tế và nỗ lực hết mình, điều gì đến sẽ đến".